Nationale held, neem ‘functie elders’

In 2017 wonnen we het Europees Kampioenschap voetbal. Speelsters, professionals en het publiek vormden een onverslaanbaar team. Wie herinnert zich niet de opzwepende bewegingen van Shanice van de Sanden die de 12e man -of vrouw- aanvuurde?
 
Het was een tijd van ongekend vertrouwen. Door de degelijke voorbereiding en een keiharde selectie. En het was een tijd van opoffering. Het vertrouwen was gesmeed in de voorbereiding. Over alles was nagedacht. Zelfs de mooiste scène was voorbereid: wat gebeurt er als we Europees Kampioen zijn geworden. Alles stond in de draaiboeken. Iedereen was in topvorm.
 
Maar halverwege het toernooi dreigde er een kink in de kabel te komen. De aanvoerder Mandy van den Berg presteerde relatief minder. Haar teamgenoten waren steeds beter geworden. En toen gebeurde er iets historisch. De aanvoerder, onder wiens leiding het team gegroeid was, maakte ruimte. Omdat het doel de baas was. En niet zij als aanvoerder. Zonder morren deed ze een stap terug.  
 
We kennen de afloop. We werden Europees Kampioen. En met een schor geschreeuwde stem bedankte de nieuwe aanvoerster het hele team, de professionals en het publiek. Die stem vergeten we nooit. En ook de oude aanvoerster niet.
 
Geachte heer Rutte, hoe zou het zijn deze vrouw te volgen? Bespreek met uw naasten eerst de dromen. Dan de grote uitdagingen die ons land en de wereld bedreigen. Kies samen een doel. Waar we kansen zien voor ons land. En bespreek dan vervolgens de strategie om het doel te bereiken. En dan tenslotte de juiste opstelling. In Amsterdam doen we dat in onze zwerm, waar het doel de baas is, ook al jaren. 

Het was echt veel te vroeg om al over mensen te praten en ‘functies elders’ te bespreken in week één van de formatie. Het vraagstuk is, hoe vinden we een nieuwe versie uit van Nederland. Het oude past niet meer. Loodzware dossier bewijzen dat. Om er een paar te noemen Groninger gas, stikstof, CO2, vluchtelingen en niet in het minst, de toeslagen. De klassieke bestuursstijl werkt niet meer.  We willen meedoen. Als koploper, energiecommissaris of lid van een coöperatie. In Amsterdam willen we het gesprek voeren over deze dossiers. En dan een goede oplossing kiezen die waarde toevoegt aan ons allemaal.
 
De tijd is gekomen om van een lowtrust staatsbestel naar een high trust model te gaan. Een coöperatie Nederland in plaats van een BV Nederland? Een vorm waar control&command ruimte maakt voor dialoog: het niet weten uitspreken en dan samen tot oplossingen komen. Dan gaat het niet meer om rendement of politieke macht. We willen een waardevolle verhouding tussen mensen en het hele ecosysteem waar we in leven.
 
Geachte heer Rutte, enorme dank voor de -voor een klassieke bestuurder als u- zo open mogelijke command&control tijdens de Corona golven. Vanuit de achterkamers. Ons land is er krachtig door heen geloodst.
Nu is het tijd voor iets anders. De vraagstukken die nu voorliggen vergen een open dialoog. Een open bestuursstijl. Een dienende overheid die ruimte geeft aan creativiteit, ondernemerschap en barmhartigheid. 
 
De klimaatcrisis, Nederland kan wereldleider zijn in het samen oplossen van dit vraagstuk, bespreken we in onze polder. Alleen de polder is niet meer het alleenrecht van het bedrijfsleven en de overheid. Het grootste deel van de gebouwen en vervoermiddelen die over gaan op schone energie zijn niet van de overheid. De puzzel wordt gelegd door de eindgebruikers van energie en de gebouweigenaren. In ons geval ‘de Amsterdammer’. Geef ons en uzelf de ruimte voor een open dialoog over dit onderwerp. Hetzelfde geldt voor de andere dossiers.
 
Geachte heer Rutte, neem de tijd uzelf opnieuw uit te vinden, raadde oud formateur Herman Wijffels u aan in Buitenhof. Offer u op voor het doel. Vindt een ‘functie elders’. En laat vrouwelijk leiderschap toe. Zo worden we niet alleen Europees Kampioen, maar maken we de wereld kampioen. Laten we Mandy volgen.